БЕЛАРУСЬ (последнее)
Крызiс СCСР як унятарнай дзяржавы. Паняцце дэкларацыi аб дзяржауным сувяраняцеце БССР. Спроба Дзаржайнага перевароту у Маскве у жнiуне 1991г
Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.
У 1985г. КПСС разам з Генеральным сэкратаром М.С. Гарбачовым выступiла iнiцiятарам правядзення рэфом, якiя павiнны былi папярэдзиць далейшия пададзенне темпау эканамiчнага развiцця краины.. Курс на перабудову (паскораннае эканамiчнага развiцце, дэмакратызацiя савецкай грамадскай жiзнi i г.д.) быу необходным. Аднак жаданне каманды М.С.Гарбачова захавать пры гэтым иснуючую палiтычную сiстэму абмяжоувала эфектыунасць рэформ i як рэзультат, гэта прывяло к поунаму краху савецкай таталiтарнай сiстэмы.
Тольки пад нацискам шiрокай грамадкасци, перш за усе iнтелегенцii, улады пайшлi на рэформы у палiтычнай сiстэме. Iменно з гэтай мэтай прадугледжавалася правесцi выборы у Саветы розных узроуняй, но ужо з удзелам большага чысла кандыдатау. У 1988г. XIX партыйная конференцiя прапанавала праект констытуцыйнай рэформы, ажыццяйленне якой магло прывесцi к усталяванню у краине двухузроуневай прадставiцельнай сiстэмы i пасады прэзiдэнта з шырокiмi паунамоцтвами. Прапаноувая гэтую рэформу палiтычнай сiстэмы, жадали адчыниць, па-першае, дзверы съезда прыхильникам перабудовы, по-другое, з дапамогай зъезда i прэзiдэнта пераадалиць супрацьдзеянне кансерватыунага Полiтбюро ЦК КПСС, якi не зауседы была прыхильникам палiтыки М.С.Гарбачова i яго прыхильникау-лiбералау. Рэформа вызвала крытыку як кансерватарау, так i радыкалау, яких узначальвау Б.Ельцiным, так як, ни была, нi прямой, нi роуной, к таму ж сканцэнтрвала шмат улады у руках прэзiдэнта. У агульнагистарычным сэнсе прычыны распаду СССР заключалися у тым, што ен з пачатку свайго заснавання уяулял сабой утварэнне, якое трымалася на усеуладдзи КПСС. Яе падзенне абумовила развал СССР.
Пераход да перабудовы грамадства на дэмакратычных асновах нечакана для партыйнага и дзяржаунага кирауництва вывеу на першае месца нацыянальныя праблемы. Уздым нацыянальнага руху выявиуся у актыунай падтрымцы идэи суверэнутэту. 27 лiпеня 1990г. Вярхоуны савет БССР прыняу "Дэкларацыю аб дзяржаунам суверэнiтэце БССР". Адпаведна Дэкларацыi грамадзяне Беларусi усiх нацыянальнасцяу складаюць беларускi народ, якi з'яуляецца носьбiтам суверэнiтэту рэспублiкi. Пасля правалу путча Вярхоуны Савет БССР прыняу шэраг рашэнняу аб незалежнасцi i эканамiчнай самастойнасцi. Так, 25 жнiуня 1991г. "Дэкларацыи аб дзяржауным суверэнiтэце БССР" надаецца канстытуцыйны статус.
Дзяржайны суверэнитэт БССР сцвярджаецца у имя вышэйшай мэты - свабоднага развицця и дабрабыту, годнага жыцця кожнага грамадзянина рэспублики на аснове забяспячэння правоу асобы у адпаведнаци з Канстытуцыяй БССР и яе мижнародными абавязками
З абраннем Б.Ельцына презiдэнтам Расiи i перамогай радыкалау на расiйскiх выбарах у липене 1991г. у Горбачева заставауся адзiн шанс захавать сябе у якасци палiтыка, яки карыстаецца уплывам - паспяхова закончыць працес рэфармавання СССР. У другой палове липеня 1991г. быу распрацаван и абнародаван праект пагаднення аб новым саюзе сярод рэспублiким. Аднак далейшае развiцце падзей пакащала, што М.С. Горбачев не можа ужо спыниць развал СССР. Летам 1991г. у краине пачауся "парад суверэнiтэтау", калi савецкiя рэспублiкi адна за другой пачали абвяшчаць аб сваей самастойнасцi i незалежнасцi у рашэнни усiх пытанняу жыцця на сваей тэрыторыi. Не здольнасць Генерального сакратаря ЦК КПСС прадухилиць распад СССР, адстаяць интарэсы КПСС, якая не жадала страчваць сваю уладу, заахвочала кансерватыуную частку Палiтбюро на самастойныя ахоуныя дзеянни. 5 жниуня, пасля адъезда М.С.Гарбачова у Крым, яна пачала падрыхтоуку к загавору, накираванага на аднауленне у поуным аб'еме улады Цэнтра i КПСС. Путч пачауся 19 жнiуня i працягвайся тры днi. Услед за першымi кароткiмi дакументамi дзяржауны камiтэт па надзвычайнаму чрезвычайному становишчу абнародавали дакументы, сутнасць якiх заключалася у наступным: пачатая М.С. Гарбачовым перабудова пацярпела паражэнне, якая прывяла к распаду дзяржаунасци. 19 жнiуня па рашэнню дзяржаунага камiтэта па надзвычайнаму становишчу у Маскву былi уведзены вайска. Такiм чынам, заканадауча дзеяннасць, на якую прэтэндавау дзяржайны камiтэт па надзвычайнаму становишчу, была падарваны. Пасля 22 жнiуня расiйскiя радыкалы разам з Б.Ельцаным перайшлi к рашучым дзеянням. 23 жнiуня М.С. Гарбачеву было прапанавали неадкладна падписаць указ аб сканчэнни дзейнасци КПСС. Презiдэнт прыняу гэты i другiя ультыматумы Б.Ельцына. Быу распушчан союзны кабiнет мiнiстрау, М.С.Гарбачоу адмовиуся ад пасады Генеральнага сакратара ЦК КПСС i г.д. У выпадку перастала иснаваць дзяржауна-партыйныя структуры, на якой иснавау СССР. Услед за гэтым пачауся маштабны распад усих астатних дзяржауных структур: быу распушчан СНК СССР, замест кабiнета мiнiстрау быу заснаван межрэспублiканскi эканамiчны Камiтэт, большасць саюзных мiнiстэрств была ликвидавана.
Тольки пад нацискам шiрокай грамадкасци, перш за усе iнтелегенцii, улады пайшлi на рэформы у палiтычнай сiстэме. Iменно з гэтай мэтай прадугледжавалася правесцi выборы у Саветы розных узроуняй, но ужо з удзелам большага чысла кандыдатау. У 1988г. XIX партыйная конференцiя прапанавала праект констытуцыйнай рэформы, ажыццяйленне якой магло прывесцi к усталяванню у краине двухузроуневай прадставiцельнай сiстэмы i пасады прэзiдэнта з шырокiмi паунамоцтвами. Прапаноувая гэтую рэформу палiтычнай сiстэмы, жадали адчыниць, па-першае, дзверы съезда прыхильникам перабудовы, по-другое, з дапамогай зъезда i прэзiдэнта пераадалиць супрацьдзеянне кансерватыунага Полiтбюро ЦК КПСС, якi не зауседы была прыхильникам палiтыки М.С.Гарбачова i яго прыхильникау-лiбералау. Рэформа вызвала крытыку як кансерватарау, так i радыкалау, яких узначальвау Б.Ельцiным, так як, ни была, нi прямой, нi роуной, к таму ж сканцэнтрвала шмат улады у руках прэзiдэнта. У агульнагистарычным сэнсе прычыны распаду СССР заключалися у тым, што ен з пачатку свайго заснавання уяулял сабой утварэнне, якое трымалася на усеуладдзи КПСС. Яе падзенне абумовила развал СССР.
Пераход да перабудовы грамадства на дэмакратычных асновах нечакана для партыйнага и дзяржаунага кирауництва вывеу на першае месца нацыянальныя праблемы. Уздым нацыянальнага руху выявиуся у актыунай падтрымцы идэи суверэнутэту. 27 лiпеня 1990г. Вярхоуны савет БССР прыняу "Дэкларацыю аб дзяржаунам суверэнiтэце БССР". Адпаведна Дэкларацыi грамадзяне Беларусi усiх нацыянальнасцяу складаюць беларускi народ, якi з'яуляецца носьбiтам суверэнiтэту рэспублiкi. Пасля правалу путча Вярхоуны Савет БССР прыняу шэраг рашэнняу аб незалежнасцi i эканамiчнай самастойнасцi. Так, 25 жнiуня 1991г. "Дэкларацыи аб дзяржауным суверэнiтэце БССР" надаецца канстытуцыйны статус.
Дзяржайны суверэнитэт БССР сцвярджаецца у имя вышэйшай мэты - свабоднага развицця и дабрабыту, годнага жыцця кожнага грамадзянина рэспублики на аснове забяспячэння правоу асобы у адпаведнаци з Канстытуцыяй БССР и яе мижнародными абавязками
З абраннем Б.Ельцына презiдэнтам Расiи i перамогай радыкалау на расiйскiх выбарах у липене 1991г. у Горбачева заставауся адзiн шанс захавать сябе у якасци палiтыка, яки карыстаецца уплывам - паспяхова закончыць працес рэфармавання СССР. У другой палове липеня 1991г. быу распрацаван и абнародаван праект пагаднення аб новым саюзе сярод рэспублiким. Аднак далейшае развiцце падзей пакащала, што М.С. Горбачев не можа ужо спыниць развал СССР. Летам 1991г. у краине пачауся "парад суверэнiтэтау", калi савецкiя рэспублiкi адна за другой пачали абвяшчаць аб сваей самастойнасцi i незалежнасцi у рашэнни усiх пытанняу жыцця на сваей тэрыторыi. Не здольнасць Генерального сакратаря ЦК КПСС прадухилиць распад СССР, адстаяць интарэсы КПСС, якая не жадала страчваць сваю уладу, заахвочала кансерватыуную частку Палiтбюро на самастойныя ахоуныя дзеянни. 5 жниуня, пасля адъезда М.С.Гарбачова у Крым, яна пачала падрыхтоуку к загавору, накираванага на аднауленне у поуным аб'еме улады Цэнтра i КПСС. Путч пачауся 19 жнiуня i працягвайся тры днi. Услед за першымi кароткiмi дакументамi дзяржауны камiтэт па надзвычайнаму чрезвычайному становишчу абнародавали дакументы, сутнасць якiх заключалася у наступным: пачатая М.С. Гарбачовым перабудова пацярпела паражэнне, якая прывяла к распаду дзяржаунасци. 19 жнiуня па рашэнню дзяржаунага камiтэта па надзвычайнаму становишчу у Маскву былi уведзены вайска. Такiм чынам, заканадауча дзеяннасць, на якую прэтэндавау дзяржайны камiтэт па надзвычайнаму становишчу, была падарваны. Пасля 22 жнiуня расiйскiя радыкалы разам з Б.Ельцаным перайшлi к рашучым дзеянням. 23 жнiуня М.С. Гарбачеву было прапанавали неадкладна падписаць указ аб сканчэнни дзейнасци КПСС. Презiдэнт прыняу гэты i другiя ультыматумы Б.Ельцына. Быу распушчан союзны кабiнет мiнiстрау, М.С.Гарбачоу адмовиуся ад пасады Генеральнага сакратара ЦК КПСС i г.д. У выпадку перастала иснаваць дзяржауна-партыйныя структуры, на якой иснавау СССР. Услед за гэтым пачауся маштабны распад усих астатних дзяржауных структур: быу распушчан СНК СССР, замест кабiнета мiнiстрау быу заснаван межрэспублiканскi эканамiчны Камiтэт, большасць саюзных мiнiстэрств была ликвидавана.
Опубликовано 20 ноября 2010 года
Новые статьи на library.by:
БЕЛАРУСЬ:
Комментируем публикацию: Крызiс СCСР як унятарнай дзяржавы. Паняцце дэкларацыi аб дзяржауным сувяраняцеце БССР. Спроба Дзаржайнага перевароту у Маскве у жнiуне 1991г
подняться наверх ↑
ССЫЛКИ ДЛЯ СПИСКА ЛИТЕРАТУРЫ
По стандарту ВАК Республики Беларусь
Стандарт используется в белорусских учебных заведениях различного типа.
По ГОСТу Российской Федерации
Для образовательных и научно-исследовательских учреждений РФ
Прямой URL на данную страницу для блога или сайта
Полностью готовые для научного цитирования ссылки. Вставьте их в статью, исследование, реферат, курсой или дипломный проект, чтобы сослаться на данную публикацию №1290273541 в базе LIBRARY.BY.
подняться наверх ↑
ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!
подняться наверх ↑
ОБРАТНО В РУБРИКУ?
Уважаемый читатель! Подписывайтесь на LIBRARY.BY в VKновости, VKтрансляция и Одноклассниках, чтобы быстро узнавать о событиях онлайн библиотеки.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций