БЕЛОРУССКАЯ ПОЭЗИЯ (последнее)
ВЕРШЫ
Белорусская поэзия. Классические и современные стихи белорусских поэтов.
ТАВЛАЙ ВАЛЕНТИН
Дзе за годам год,
Сівеюць людзі, хаты, -
І ўсё ў ярме народ,
А над шляхамі – краты.
І ўсё фарбуюць брук
Крыві ахвярнай плямы.
Чуваць астрожнай
брамы
На ўсю краіну грук.
Валянцін Таўлай
* * *
Гэта ўсё – знаёмыя шляхі.
Аглянешся – затанулі ўдалеч.
На адных – палын расце глухі,
На другія – зоры ападаюць.
Пры юнацтве, што здалёк звініць,
І арлы садзіліся ахвоча,
Часам – каб да лёту заманіць,
Часам – каб выдзёўбваць вочы.
Але мы, улюбіўшыся насмерць
У шляхі, пракладзеныя ў заўтра,
Навучылі песню разумець,
Што ў змаганні і загінуць варта.
Вокам на шляхі куды ні кінь, -
Тлеюць косці звестуноў
прадвесня
І ляжаць жалобныя вянкі
Анямелых з болю
верных песень.
Не даклічацца ніякая вясна, -
Голас расплывецца
ў чыстым полі,
Не збудзіўшы стомленнага сна
Змагароў, загінуўшых за волю.
Але хай высокі маладняк
Боль магіл кране
карэннем шчырым, -
І насустрач заўтрашняга дня
Нашы песні зазвіняць
з-пад жвіру.
Ліда, 1941г.
* * *
Ідзе за годам год,
Сівеюць людзі, хаты, -
І ўсё ў ярме народ,
А над шляхамі – краты.
І ўсё фарбуюць брук
Крыві ахвярнай плямы.
Чуваць астрожнай брамы
На ўсю краіну грук.
І маці не адна
Глытае моўчкі слёзы:
Зноў сына па дарозе
Пагналі ў кайданах…
Ад гэтае пары
Ўдавою тужыць ніва,
Каню гнядую грыву
Расчэсваюць вятры…
Мо вернецца, мо згіне
Таварыш дарагі,
Услед за ім другія
Ўзняліся, як сцягі.
Той самаю дарогай
Яны вядуць народ,
І ўжо да перамогі
Бліжэй на цэлы год.
в. Рудаўка
1 студзеня 1929 г.
Напрадвесні
Уздыхнулі Нёмана грудзі:
- Вясна будзе! Вясна будзе! –
Покліч скалыхнуў паветра,
Адгукнуўся ў пушчы нетрах,
І расплыўся, і загінуў…
Наўздагон – свой покліч кіну:
Рэхам хай плыве шырокім,
Несучы прывольна, лёгка
І мяне на гулкім крыллі…
Жаўрукі асерабрылі
Сцежку сонечнаму ранку…
Жаўруковыя вяснянкі –
Быццам звонкія праменні…
І стаю я ў захапленні,
Неразгаданным і новым,
Поўны цёплае любові,
І гатоў гарэць, загінуць
За вясну маёй краіны…
Радасна ўздыхнулі грудзі:
- Адчыняйце хаты, людзі!
- Адчыняйце сэрцы, людзі!
- Вясна будзе! Вясна будзе!
Вільня, 1928г.
Настаўніку
Стаяць ля маладых гадоў,
Ля чалавечага дзяцінства –
Вялікі гонар, светлы доўг
Настаўніцтва і мацярынства.
Спачатку ў сэрцах прабудзі
Цягу і смагу да асветы,
Пасля – задуманых вядзі
Аж да крыніцы чыстай, светлай.
На ростані шляхоў-дарог,
Абвеяных паходным пылам,
Народ навекі нам збярог
Крыніцу мудрасці і сілы.
Ты чэрпаць навучы з глыбінь
Жывучую ваду рукою,
Каб наш народ і край любіць,
Мудрэць і харашэць душою.
в. Ваўкавічы,
23 жніўня 1942г.
Малой сястрычцы
Пакуль, сястрычка, падрасцеш
І шлях пратопчаш свой жыццёвы, -
Напамяць вывуч гэты верш,
Які складаю шчырым словам.
Не зразумееш мо мяне –
Пішу табе яго навыраст,
Я знаю: гэты дзень міне,
З якога верш сягоння вырас.
Магчыма, толькі ён адзін
І астанецца жыць на памяць,
Як рэха дальняе гадзін,
Што сэрца мне гнятуць і раняць.
Тады, сястрычка, успамяні
Ўсіх, хто з бою не вярнуўся,
Каб намі высненыя дні
Зноў паплылі над Беларуссю.
Ліда,
23 лютага 1943г.
Дзе за годам год,
Сівеюць людзі, хаты, -
І ўсё ў ярме народ,
А над шляхамі – краты.
І ўсё фарбуюць брук
Крыві ахвярнай плямы.
Чуваць астрожнай
брамы
На ўсю краіну грук.
Валянцін Таўлай
* * *
Гэта ўсё – знаёмыя шляхі.
Аглянешся – затанулі ўдалеч.
На адных – палын расце глухі,
На другія – зоры ападаюць.
Пры юнацтве, што здалёк звініць,
І арлы садзіліся ахвоча,
Часам – каб да лёту заманіць,
Часам – каб выдзёўбваць вочы.
Але мы, улюбіўшыся насмерць
У шляхі, пракладзеныя ў заўтра,
Навучылі песню разумець,
Што ў змаганні і загінуць варта.
Вокам на шляхі куды ні кінь, -
Тлеюць косці звестуноў
прадвесня
І ляжаць жалобныя вянкі
Анямелых з болю
верных песень.
Не даклічацца ніякая вясна, -
Голас расплывецца
ў чыстым полі,
Не збудзіўшы стомленнага сна
Змагароў, загінуўшых за волю.
Але хай высокі маладняк
Боль магіл кране
карэннем шчырым, -
І насустрач заўтрашняга дня
Нашы песні зазвіняць
з-пад жвіру.
Ліда, 1941г.
* * *
Ідзе за годам год,
Сівеюць людзі, хаты, -
І ўсё ў ярме народ,
А над шляхамі – краты.
І ўсё фарбуюць брук
Крыві ахвярнай плямы.
Чуваць астрожнай брамы
На ўсю краіну грук.
І маці не адна
Глытае моўчкі слёзы:
Зноў сына па дарозе
Пагналі ў кайданах…
Ад гэтае пары
Ўдавою тужыць ніва,
Каню гнядую грыву
Расчэсваюць вятры…
Мо вернецца, мо згіне
Таварыш дарагі,
Услед за ім другія
Ўзняліся, як сцягі.
Той самаю дарогай
Яны вядуць народ,
І ўжо да перамогі
Бліжэй на цэлы год.
в. Рудаўка
1 студзеня 1929 г.
Напрадвесні
Уздыхнулі Нёмана грудзі:
- Вясна будзе! Вясна будзе! –
Покліч скалыхнуў паветра,
Адгукнуўся ў пушчы нетрах,
І расплыўся, і загінуў…
Наўздагон – свой покліч кіну:
Рэхам хай плыве шырокім,
Несучы прывольна, лёгка
І мяне на гулкім крыллі…
Жаўрукі асерабрылі
Сцежку сонечнаму ранку…
Жаўруковыя вяснянкі –
Быццам звонкія праменні…
І стаю я ў захапленні,
Неразгаданным і новым,
Поўны цёплае любові,
І гатоў гарэць, загінуць
За вясну маёй краіны…
Радасна ўздыхнулі грудзі:
- Адчыняйце хаты, людзі!
- Адчыняйце сэрцы, людзі!
- Вясна будзе! Вясна будзе!
Вільня, 1928г.
Настаўніку
Стаяць ля маладых гадоў,
Ля чалавечага дзяцінства –
Вялікі гонар, светлы доўг
Настаўніцтва і мацярынства.
Спачатку ў сэрцах прабудзі
Цягу і смагу да асветы,
Пасля – задуманых вядзі
Аж да крыніцы чыстай, светлай.
На ростані шляхоў-дарог,
Абвеяных паходным пылам,
Народ навекі нам збярог
Крыніцу мудрасці і сілы.
Ты чэрпаць навучы з глыбінь
Жывучую ваду рукою,
Каб наш народ і край любіць,
Мудрэць і харашэць душою.
в. Ваўкавічы,
23 жніўня 1942г.
Малой сястрычцы
Пакуль, сястрычка, падрасцеш
І шлях пратопчаш свой жыццёвы, -
Напамяць вывуч гэты верш,
Які складаю шчырым словам.
Не зразумееш мо мяне –
Пішу табе яго навыраст,
Я знаю: гэты дзень міне,
З якога верш сягоння вырас.
Магчыма, толькі ён адзін
І астанецца жыць на памяць,
Як рэха дальняе гадзін,
Што сэрца мне гнятуць і раняць.
Тады, сястрычка, успамяні
Ўсіх, хто з бою не вярнуўся,
Каб намі высненыя дні
Зноў паплылі над Беларуссю.
Ліда,
23 лютага 1943г.
Опубликовано 25 сентября 2004 года
Новые статьи на library.by:
БЕЛОРУССКАЯ ПОЭЗИЯ:
Комментируем публикацию: ВЕРШЫ
подняться наверх ↑
ССЫЛКИ ДЛЯ СПИСКА ЛИТЕРАТУРЫ
По стандарту ВАК Республики Беларусь
Стандарт используется в белорусских учебных заведениях различного типа.
По ГОСТу Российской Федерации
Для образовательных и научно-исследовательских учреждений РФ
Прямой URL на данную страницу для блога или сайта
Полностью готовые для научного цитирования ссылки. Вставьте их в статью, исследование, реферат, курсой или дипломный проект, чтобы сослаться на данную публикацию №1096125246 в базе LIBRARY.BY.
подняться наверх ↑
ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!
подняться наверх ↑
ОБРАТНО В РУБРИКУ?
Уважаемый читатель! Подписывайтесь на LIBRARY.BY в VKновости, VKтрансляция и Одноклассниках, чтобы быстро узнавать о событиях онлайн библиотеки.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций