ПРАВІЛЬНАСЦЬ МАЎЛЕННЯ: СІНТАКСІЧНЫЯ НОРМЫ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ

Критика на произведения белорусской литературы. Сочинения, эссе, заметки.

NEW КРИТИКА БЕЛОРУССКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ


КРИТИКА БЕЛОРУССКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ: новые материалы (2024)

Меню для авторов

КРИТИКА БЕЛОРУССКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ: экспорт материалов
Скачать бесплатно! Научная работа на тему ПРАВІЛЬНАСЦЬ МАЎЛЕННЯ: СІНТАКСІЧНЫЯ НОРМЫ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ. Аудитория: ученые, педагоги, деятели науки, работники образования, студенты (18-50). Minsk, Belarus. Research paper. Agreement.

Полезные ссылки

BIBLIOTEKA.BY Беларусь - аэрофотосъемка HIT.BY! Звёздная жизнь


Публикатор:
Опубликовано в библиотеке: 2003-02-17

ЗМЕСТ

1. Уступ

2. Cінтаксічныя нормы.

3. Кантамінацыя. Яе ўзнікненне.

4. Тыпы кантамінацыі.

5. Сінтаксічная стылістыка.

· Поўныя і няпоўныя сказы.

· Умоўчанне.

· Аднасастаўныя і двухсастаўныя сказы.

· Асабовыя і безасабовыя сказы.

· Намінатыўныя сказы.

· Пытальныя сказы.

· Пабуджальныя і клічныя сказы.

· Сцвярджальныя і адмоўныя сказы.

6. Спіс выкарыстанай літаратуры

Уступ

(Ад аўтара)

Тэма рэферата была выбрана не проста так, не спантанна. Сінтаксічныя нормы беларускай мовы – самы цяжкі раздзел у граматыцы беларускай мовы. А знайсці матэрыял на гэту тэму даволі цяжка. І калі такія раздзелы, як пунктуацыя, арфаграфія, марфалогія, можна знайсці ў любым дапаможніку для паступаючых у ВНУ, то сінтаксіс – толькі ў спецыяльных навуковых працах і выданнях. І вельмі шкада, таму што менавіта сінтаксічныя і стылістычныя памылкі, якія мы робім у сачыненнях, у гаворцы, -- самыя цяжкія для выпраўлення. Мы ўжо прызвычаіліся да іх, не заўважаем, як яны зрываюцца з нашых вуснаў. Асабліва сорамна чуць гэтыя памылкі ў вядучых тэле- і радыёпраграм.

Таму мэта напісання рэферата – сабраць і абагульніць матэрыял па тэме, каб вызначыць некаторыя асноўныя прынцыпы правільнага маўлення з кропкі гледжання сінтаксісу. Рэферат мае некалькі незвычайную форму: тут не сабрана вялізарная колькасць правілаў, а проста паказана як не трэба гаварыць ці пісаць. На мой погляд, гэта і зручней, і цікавей, і весялей. Што ў мяне атрымалася – вам вырашаць.

Сінтаксічныя нормы

Сінтаксічная норма вызначае межы спалучэння слоў. Аднак межы заўсёды вужэй за магчымасці: існуючыя словазлучэнні – гэта толькі частка таго, што можа рэалізавацца ў мове. Сінтаксічная норма грунтуецца на дыялектычным адзінстве таго, што замацавалася, што выпрабавана часам, і таго, што толькі нараджаецца і спрабуе замацавацца ў мове. Кансерватызм сінтаксічнай нормы мае станоўчы характар да той пары, пакуль норма спрыяе лёгкасці і натуральнасці моўнага ўзаемаразумення людзей, і шкодны, як толькі яна пераўтвараецца ў зброю барацьбы з усім новым, што нараджае жывая моўная практыка. Норма павінна пракладаць мяжу не паміж тым, што існуе і да чаго прызвычаілася моўная свядомасць людзей, і тым, што з’яўляецца новым, а паміж тым новым, што натуральна і лёгка ўліваецца ў жывую моўную плынь, і тым, што хоць і новае, але не натуральнае, або збыткоўнае, ці функцыянальна не нагружанае. Гэта мяжа – не цагляны мур, а хутчэй лёгкае збудаванне, узведзенае на падмурку моўнай адукаванасці носьбітаў мовы, іх моўнага чуцця і нават моўных густаў.

Новыя словазлучэнні – гэта, як правіла, новае лексічнае напаўненне існуючых сінтаксічных мадэлей. Сінтаксічная мадэль вызначае толькі самыя агульныя законы спалучэння – і не канкрэтных слоў, а цэлых класаў лексічных адзінак, напрыклад: дзеяслоў + назоўнік він. скл. (чытаць кнігу, выхоўваць дзяцей, вартаваць сад і г.д.). але запаўненне мадэлі рэгламентуецца мноствам семантычных, граматычных і стылістычных правіл, а таксама сэнсам выказвання, логікай разважання. Парушэнне такіх правіл вядзе да ўзнікнення словазлучэнняў, якія не адпавядаюць сінтаксічнай норме, напрыклад:

У Віцебску экспануецца выстаўка мастакоў. Нарыс пра гісторыю роднага краю. Калі ўважліва прыгледзецца наўкол, можна заўважыць... З таго часу музыка Афенбаха і сёння гучыць у тэатрах. На працягу трыццаці гадоў опера была пастаўлена на ўсіх сцэнах краіны. Поспех атрымалі нашы спартсмены і ў спаборніцтвах па. Трэба ўзараць яшчэ 85000 га, каб ажыццявіць мерапрыемствы, прынятыя на партыйных актывах. Мы прыйшлі падзівіцца вялікімі дасягненнямі вашага калгаса ...

Парушэнні якіх моўных заканамернасцей прывялі да памылак у прыведзеных сказах? Тут і таўталогія (экспануецца выстаўка, уважліва прыгледзецца), і недакладнае кіраванне (нарыс пра гісторыю, падзівіцца дасягненнямі), і «скрыжаванне» двух блізкіх па сэнсу, але розных па будове словазлучэнняў (музыка Афенбаха гучыць з таго часу і сёння, ажыццявіць прынятыя мерапрыемствы), і іншыя памылкі.

Аднак усе памылковыя спалучэнні слоў маюць адну агульную рысу: яны з’яўляюцца вынікам узаемадзеяння двух ці больш словазлучэнняў, звычайна блізкіх па сэнсу, параўнайце: экспануюцца карціны, адкрыта выстаўка®экспануецца выстаўка; ажыццявіць мерапрыемствы, выканаць прынятыя рашэнні® ажыццявіць прынятыя мерапрыемствы.

Кантамінацыя і яе ўзнікненне

Узаемадзеянне двух ці болей словазлучэнняў, у выніку чаго нараджаецца трэцяе, і ёсць кантамінацыя. Вынік кантамінацыі – новае словазлучэнне – часта не адпавядае сінтаксічнай норме. Неадпаведнасць сінтаксічнай норме можа быць большай або меншай, і таму ў некаторых выпадках даволі цяжка вызначыць, ці мае новая фраза права на існаванне. Пэўная колькасць кантамінаваных выразаў з цягам часу ўспрымаецца як парушэнне сінтаксічнай нормы. Так, у прыведзеных прыкладах словазлучэнне нарыс пра гісторыю хоць і захоўвае яшчэ адценне сінтаксічнага неалагізма (параўн.: апавяданне пра гісторыю, але нарыс гісторыі), мае падставы замацавацца ў мове. Да ліку словазучэнняў, якія з’яўляюцца вынікам кантамінацыі, але ўжываюцца ў літаратурнай мове, належаць і наступныя: дубліраваць на іншую мову (з перакладаць на іншую мову і дубліраваць), адстаяць краіну (з адстаяць свабоду і абараніць краіну), уплыў усё больш узрастаў (з уплыў узрастаў і уплыў станавіўся больш моцным), адплаціць дабром на дабро (з адплаціць за дабро і адказаць на дабро дабром), аўтар паставіў свёй мэтай вызначыць ( з паставіў задачу і зрабіў сваёй мэтай), над чым думаюць фізікі ( з думаць аб чым і працаваць над чым), ад каго ты навучыўся ( з пераняць ад яго і навучыцца ў яго). Але значна часцей кантамінаванае словазлучэнне супярэчыць інснуючай сінтаксічнай норме і ўспрымаецца як адхіленне ад яе.

Чаму адбываецца кантамінацыя, якія прычыны яе выклікаюць?

Кожная мова, у тым ліку і беларуская, мае велізарныя магчымасці апісання пэўнай пазамоўнай сітуацыі. Чалавек, які карыстаецца мовай, але не цікавіцца яе будовай і магчымасцямі, нават і не падазрае, што амаль для кожнага сказа, які ён вымаўляе, ёсць дзесяткі так званых сітуацыйных сінонімаў-сказаў. Але ўжо 2-3 сінонімы, якімі ён прызвычыўся карыстацца, заўсёды ставяць яго перад выбарам: як сказаць?

Механізм кантамінацыі грунтуецца на дзеянні моўнага закону аналогіі, які ў сваю чаргу з’яўляецца праяўленнем тэндэнцыі мовы да захавання і «ўдасканалення» сваёй сістэмы: словазлучэнні (як і іншыя адзінкі мовы) уваходзяць, па-першае, у пэўныя класы словазлучэнняў, а, па-другое, кожнае новае словазлучэнне будуецца ў адпаведнасці ці па аналогіі з ужо існуючым. Так, у сказе Сустрэча моладзі працягвае работу звяртае на сябе ўвагу выраз сустрэча працягвае работу. Ці можа сустрэча працягваць? Што прывяло да такога незвычайнага спалучэння слоў?

Па-першае, уключэнне слова сустрэча ў адзін сінанімічны рад са словамі з’езд, канферэнцыя, злёт (сэнсавая аналогія). Па-другое, сэнсавая блізкасць пацягнула за сабой прыпадабненне сінтаксічных уласцівасцей:

з’езд

канферэнцыя

злёт

сустрэча
працягвае работу

працягвае работу

працягвае работу

x


Зразумела, што x – таксама працягвае работу. Застаецца толькі спрачацца, ці можна, ці варта так гаварыць па-беларуску.

Вось яшчэ прыклад такой семантыка-сінтаксічнай прапорцыі:

поспехі невялікія

поспехі малыя

поспехі скромныя
страты невялікія

страты малыя

х


Што можа з’явіцца на месцы х? Адказаць няцяжка: страты скромныя. І сапраўды чуем: Страты ў в’етнамцаў у апошнія месяцы скромныя.

Як узнікла словазлучэнне тэлеперадачы для дзяцінства ў сказе Ён працуе галоўным рэдактарам тэлеперадач для дзяцінства? Відаць, па наступнай аналогіі:

юнакі—юнацтва—тэлеперадачы для юнацтва

дзеці—дзяцінства—тэлеперадачы для дзяцінства

Але юнацтва мае і абстрактнае значэнне якасці, і канкрэтнае значэнне «юнакі і дзяўчаты», а дзяцінства – толькі абстрактнае значэнне якасці, і таму словазлучэнне тэлеперадачы для дзяцінства цалкам пазбаўлена сэнсу.

Тыпы кантамінацыі

1. Першы кантамінацыйны тып прадстаўлен сінанімічнымі ў асноўным двухслоўнымі словазлучэннямі. Кожнае словазлучэнне мае адметнае лексічнае напаўненне. Сутнасць кантамінацыі ў дадзеным выпадку заключаецца ў спалучэнні часткі аднаго словазлучэння (дзеяслова) з часткай другога (назоўнікам), у выніку чаго парушаюцца заканамернасці лексічнай спалучальнасці. Некаторыя з кантамінаваных словазлучэнняў можна ўжо лічыць цалкам дапушчальнымі (сказы з такімі словазлучэннямі тут і ў іншых раздзелах адзначаны зорачкамі).

2. Гэты кантамінацыйны тып уключае словы з розным кіраваннем. Кантамінацыя заключаецца ў парушэнні граматычных (ці, дакладней, лексіка-граматычных) заканамернасцей кіравання на падставе лексічнай або кантэкставай сінанімічнасці галоўных слоў двух словазлучэнняў.

3. Кантамінацыя можа ўзнікаць як вынік аб’яднання частак дзвюх, трох і болей сінтаксічных канструкцый, якія ўжываюцца для апісання адной і той жа пазамоўнай сітуацыі. Такія сітуацыйныя сінонімы-фразы маюць вельмі разнастайную сінтаксічную структуру і лексічнае напаўненне. Кантамінацыя вядзе да парушэнняў і лексічных, і граматычных правіл спалучальнасці.

4. Сітуацыйным сінонімам слова ці словазлучэння можа стаць перыфрастычны выраз. Паколькі перыфраза адрозніваецца ад прамога выказвання лексічным складам, яна мае і свае адрозненні ў семантыка-сінтаксічных сувязях. З прычыны сітуацыйнай і лагічнай сінанімічнасці перыфрастычнага і прамога выказванняў адбываецца іх кантамінацыя.

5. Кантамінацыя можа прывесці да ўзнікнення плеанастычнага словазлучэння, калі да асобнага слова далучаецца частка сінанімічнага гэтаму слову словазлучэння або ўвесь сінонім (асобнае слова).

6. У асобны кантамінацыйны тып варта вылучыць змешванне фразеалагічнага словазлучэння з іншым словазлучэннем – свабодным ці фразеалагічным. У такіх выпадках кантамінацыя вядзе не толькі да парушэння заканамернасцей лексіка-граматычнай спалучальнасці, але ў першую чаргу да разбурэння вобразнасці выказвання.

7. Дадзены кантамінацыйны тып прадстаўлен словазлучэннямі, у якіх адлюстроўваецца змешванне беларускіх і іншамоўных канструкцый. Такую кантамінацыю можна разглядаць і як даслоўны пераклад з чужой мовы, і як уласна кантамінацыю – спалучэнне беларускай лексемы з граматычнымі асаблівасцямі яе «сіноніма» -- іншамоўнага эквівалента.

8. Аднакарэнныя словы могуць мець розныя граматычныя характарыстыкі. Лагічная сувязь слоў-паняццяў таксама не абавязкова вядзе да іх граматычнага прыпадабнення. Кантамінацыя словазлучэнняў, у склад якіх уваходзяць аднаканрэнныя ці лагічна звязаныя словы, адбываецца на падставе змешвання адносін: абстрактнасць – канкрэтнасць, род – від і пад.

9. Гэты тып прадстаўлен кантамінацыяй выказванняў, у склад якіх уваходзяць пабочныя словы.

10. Пэўныя групы акалічнасцей у сказах семантычна звязаны з граматычнымі асаблівасцямі дзеяслова – трываннем, станам і г.д. Парушэнне іменна такога роду сувязей і адлюстроўваюць наступныя кантамінаваныя словазлучэнні.

11. Кантамінавацца могуць граматычныя канструкцыі, г. зн. мадэлі словазлучэнняў, якія адрозніваюцца сваёй граматычнай будовай і сваімі сінтаксічнымі функцыямі ў сказе, але маюць нязменнае лексічнае напаўненне. Да іх далучаюцца і сінанімічныя фармальныя сродкі мовы (напрыклад, злучнікі).

12. Складанае кантамінаванае словазлучэнне можа быць вынікам неправамернага аб’яднання частак некалькіх словазлучэнняў у якасці аднародных. Пры гэтым могуць парушацца і граматычныя, і лексіка-семантычныя нормы спалучальнасці.

13. Нарэшце, кантамінацыя можа не весці да парушэння ўласна моўнай нормы, але застаецца неправамернай, паколькі парушае лагічныя сувязі паміж паняццямі і ўяўленнямі, вядзе да недакладнасці або нават лагічнай супярэчнасці ў выказванні.

СІТАКСІЧНАЯ СТЫЛІСТЫКА

Поўныя і няпоўныя сказы. Поўныя сказы – гэта прыналежнасць галоўным чынам кніжнага маўлення – навуковага і афіцыйна-дзелавога стыляў. Часта ўжываюцца яны і ў мастацкай прозе. Поўныя сказы больш самастойныя па сэнсу, чым няпоўныя, і менш залежаць ад кантэксту: Была глыбокая восень. Толькі што мінула пара безупынных дажджоў. Паабапал шашы стаяла вада на полі.

Няпоўныя сказы, наадварот, распаўсюджаны ў вусным маўленні, у размоўным стылі. Яны амаль заўсёды экспрэсіўныя. Найбольш часта выкарыстоўваюцца ў дыялогу:

-- Калі гэта я гаварыла?

-- Учора.

-- Каму?

-- Людзям. Думаеш я нічога не ведаю?

-- Бо і не ведаеш.

-- Ведаю.

-- А ты чула, як я гаварыла?

-- Чула.

Няпоўныя сказы стылістычна важныя як сродак лаканічнага маўлення. Яны моцна звязаны з кантэкстам, без якога змест іх бывае незразумелы.

Умоўчанне. Некалькі адрозніваюцца ад няпоўных сказаў канструкцыі з умоўчаннем, г. зн. спецыяльна, знарок незакончаныя. Умоўчанне – сінтаксічна фігура, якая выкарыстоўваецца ў размоўным, мастацкім і публіцыстычных стылях для ўзмацнення экспрэсіі маўлення, для выражэння пэўных эмоцый гаворачага: Бывала, у нас там, дома, у гэтую пару...

Аднасастаўныя і двухсастаўныя сказы. Параўноўваючы сказы Я стаўлю пытанне на галасаванне і Стаўлю пытанне на галасаванне, можна адзначыць, што яны выступаюць у сінанімічнай функцыі. Першы (двухсастаўны) сказ і другі (аднасастаўны) адрозніваюцца чыста стылістычна (калі толькі асабовы займеннік лагічна не падкрэсліваецца), бо сэнс сказа застаецца аднолькавым незалежна ад наяўнасці або адсутнасці займенніка - дзейніка.

Аднасастаўныя сказы больш экспрэсіўныя, дынамічныя, чым двухсастаўныя: Устаў рана. Хутка сабраў, пазваў Анісю. Разам паснедалі ў людным, але па-ранішняму ціхім рэстаране. (І.М.)

Асабовыя і безасабовыя сказы. Безасабовыя сказы абазначаюць з’явы прыроды, псіхічны ці фізічны стан чалавека ці жывой істоты, дзеянні і працэсы, якія адбываюцца незалежна ад утваральніка, быццам самі па сабе, мімаволі; параўн.: Я добра працую і Мне добра працуецца; Я не сплю і Мне не спіцца; Думаю і Думаецца. Першыя ў гэтых парах – сказы з дзейнікам, другія бяздзейнікавыя.

Блізкія па значэнню няпэўна-асабовыя і безасабовыя сказы: Прапануюць прыступіць да працы і Прапануецца прыступіць да працы. Апошнія ўжываюцца пераважна ў дзелавым маўленні – у паведамленнях на сходах, у афіцыйных аб’явах, інфармацыях і г. д.

У няпэўна-асабовых сказах увага сканцэнтравана на факце, падзеі, дзеянні, а суб’ект дзеяння застаецца ўбаку, бо ён ці невядомы, ці, наадварот, добра вядомы і таму не называецца.

Няпэўна-асабовыя сказы часта ўжываюцца ў якасці загалоўкаў газетных карэспандэнцый і артыкулаў: «Пабудавалі новы клуб»; «Злачынцаў выпусцілі на волю».

Некалькі іншую стылістычную функцыю выконваюць абагульнена-асабовыя сказы, у якіх дзеянне, абазначанае дзеясловам, можа адносіцца да любой асобы, да кожнага, хто аказваецца ў адпаведных умовах. Гэтым і тлумачыцца той факт, што абагульнена-асабовыя сказы ўспрымаюцца часта як вывад, павучэнне, заключэнне і г.д. Нездарма форму такіх сказаў маюць шматлікія народныя выказкі, прымаўкі, прыказкі: Адным светам сэрца не запаліш. Аднымі рукамі многа не зробіш.

Сінанімічная замена асабовых канструкцый безасабовымі магчыма толькі тады, калі гутарка ідзе пра неадушаўленыя прадметы (з’явы прыроды, рэчывы і г.д.): Быццам упершыню дыхнула на яго салёным ветрам недалёкай Балтыкі. Безасабовыя канструкцыі нельга ўжываць, калі гутарка ідзе пра асоб і жывёл: Лесарубы звалілі дрэва (нельга сказаць: Лесарубамі зваліла дрэва).

Намінатыўныя сказы. Намінатыўныя сказы, у якіх адзіны галоўны член выражаны назоўным склонам назоўніка, толькі называюць прадметы або з’явы: Імглісты дзень. Мокры скавыш. Казарма. Палігон. Вайна.

Намінатыўныя сказы, як правіла, вельмі лаканічныя, кароткія. Ужываюцца яны як у пісьмовым маўленні, так і ў вусным (пераважна ў размоўным стылі).

Блізкія па сваіх функцыях да намнатыўных вакатыўныя сказы (адзіны член – зваротак): Ой, хлопчыкі! Казакі!

Таксама фармальна блізкія да намінатыўных сказаў такія сінтаксічныя канструкцыі, як назоўныя тэмы, якія не самастойныя, цесна звязаны з наступным сказам у адрозненне ад самастойнага намінатыўнага сказа: Эх, Люся,Люся! Калі я прыйшоў у полк, яна яшчэ была ў гэтай батарэі санітарным інструктарам.

Пытальныя сказы. Пытальныя сказы з’яўляюцца ў цэлым экспрэсіўнымі і часцей за ўсё ўжываюцца ў вусным маўленні. Яны падзяляюцца на дзве групы ў залежнасці ад характару адказа, які чакаецца. У адных выпадках той, хто гаворыць, толькі чакае падцвярджэння ці адмаўлення думкі, якую выказвае; пытальныя сказы тады звычайна адрозніваюцца ад апавядальных толькі інтанацыяй або пытальнай часціцай і не маюць іншых пытальных лексічных сродкаў мовы: Вы падрыхтавалі даклад? Тут магчымыя толькі два адказы – «так» ці «не».

У другіх выпадках, наадварот, той, хто пытаецца, хоча высветліць якія-небудзь падрабязнасці, атрымаць поўную інфармацыю; у пытальны сказ уключаюцца пытальныя словы калі, чаму, чаго, куды, адкуль, навошта, дзе і г.д.: Адкуль жа вы?

Пытальны сказ, які выражае сцвярджэнне або дамаўленнеі не патрабуе адказу, называецца рытарычным пытанннем. У мастацкім і публіцыстычным стылях рытарычнае пытанне -- распаўсюджаная стылістычная фігура. Яна ўжываецца як прыём стварэння ўрачыстых, узнёслых, паэтычных кантэкстаў: Што ім людзі, прапаведнікам атамных і вадародных бомб?

Пабуджальныя і клічныя сказы. Пабуджальныя сказы выражаюць розныя адценні пабуджэння: пажаданне, параду, просьбу, забарону, загад, патрабаванне і г.д.: Пакажыся свету, свету ды народу, родная старонка, як зара да ўсходу!

Клічныя сказы выражаюць самыя разнастайныя пачуцці: захапленне, радасць, замілаванне, здзіўленне, спачуванне, прывітанне, шкадаванне, смутак, адчай, абурэнне. Эмацыянальнасць клічных сказаў узмацняюць разнастайныя дзеясловы, займеннікі і займенныя прыслоўі, якія з’яўляюцца паказчыкам граматычнай структуры гэтых сказаў: Ой, іх збіраць ахвоту маю!.. Эх, мілы край адвечнай мукі!

Клічнымі з’яўляюцца і такія пытальныя і апавядальныя сказы, у якіх значэнні паведамлення, пытання ўскладняюцца эмацыянальнымі значэннямі і якія вымаўляюцца з клічнай інтанацыяй: Але час настаў!

Сцвярджальныя і адмоўныя сказы. Сцвярджальныя сказы выражаюць такія сувязі паміж паняццямі, якія адлюстроўваюць рэальныя сувязі паміж з’явамі рэчаіснасці: Купала – вялікі паэт Беларусі.

Адмоўныя сказы ўжываюцца часам у значэнні сцвярджальных (рытарычнае адмоўе): Чым толькі не бароняцца, як не ратуюцца в’етнамцы ад грабежных нападаў!

Некаторыя віды адмоўных сказаў маюць стылістычна абмежаванае выкарыстанне. Афарбоўку вуснага маўлення маюць, напрыклад, няпоўныя адмоўныя сказы, у якіх адмоўе выражаецца ўзмацняльнай часцінай ні (ані) або адмоўнымі займеннікамі і прыслоўямі. Такім сказам сінанімічныя поўныя сказы з часціцай не, якія выражаюць адмоўе менш экспрэсіўна, параўн.: «Ні з месца!» -- загрымеў Букрэй у святліцы. (Параўн.: Не кранайцеся з месца!)

Канструкцыі з двайным адмоўем маюць афарбоўку пісьмовага маўлення. Яны больш экспрэсіўныя, чым сінанімічныя ім сцвярджальныя канструкцыі (параўн.: Ён прыйшоў і Ён не мог не прыйсці).

Спіс выкарыстанай літаратуры:

1. А.Я. Міхневіч Сінтаксічная норма і кантамінацыя словазлучэнняў Мн., 1973.

2.Цікоцкі М.Я Стылістыка беларускай мовы: Вучэб. дапам. для фак. журналістыкі. Мн.: Універсітэцкае, 1995.

3. Крапіва К. Збор твораў у пяці тамах. Том 5. Нарысы, артыкулы, пераклады. Мн., «Маст. літ», 1976.

Новые статьи на library.by:
КРИТИКА БЕЛОРУССКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ:
Комментируем публикацию: ПРАВІЛЬНАСЦЬ МАЎЛЕННЯ: СІНТАКСІЧНЫЯ НОРМЫ БЕЛАРУСКАЙ МОВЫ


Искать похожие?

LIBRARY.BY+ЛибмонстрЯндексGoogle
подняться наверх ↑

ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!

подняться наверх ↑

ОБРАТНО В РУБРИКУ?

КРИТИКА БЕЛОРУССКОЙ ЛИТЕРАТУРЫ НА LIBRARY.BY

Уважаемый читатель! Подписывайтесь на LIBRARY.BY в VKновости, VKтрансляция и Одноклассниках, чтобы быстро узнавать о событиях онлайн библиотеки.