БЕЛАРУСЬ (последнее)
Гарадзельскі прывілей 1413
Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.

Гарадзельскі прывілей 1413, заканадаўчы акт,які юрыдычна замацоўваў Гарадзельскуюунію 1413, выдадзены ад імя караля Польшчы Ягайлы i вял. князя літоўскага Вітаўта. Меў на мэце ўмаца-ванне i пашырэнне каталіцызму ў ВКЛ. У прывілеі канстатавалася, што з прыняццем каталіцтва ВКЛ «далучаецца,уклю-чаецца, злучаецца, перадаецца» Поль-скаму каралеўству. Усе касцёлы i каталіцкі клір забяспечваюцца ўсімі правамі i свабодамі згодна ca звычаямі Польскага каралеўства. Паны, шляхта i баяры ВКЛ, якія прымуць каталіцкую веру i атры-маюць гербы, могуць карыстацца прыві-леямі i падараваннямі, як i польскія паны i шляхта, пацвярджаліся ix правы на свабоднае распараджэнне сваёй маё-масцю i атрыманне спадчыны. Гаранта-валіся правы жанчын на валоданне ўласнымі маёнткамі. Паны i шляхта ВКЛ павінны былі захоўваць пастаянства і вернасць каралю Ягайлу i вял. князю Вітаўту. Г.п. прадугледжваў увядзенне пасадваяводыікашталянаўВільніДроках i інш. месцах. Асабліва важнае значэнне меў артыкул, у якім замацоўвалася правіла, што пасля смерці Вітаўта паны i шляхта ВКЛ не павінны былі выбіраць сабе вял. князя без згоды Ягайлы i польскіх феадалаў, a тыя пасля смерці Ягайлы таксама не павінны былі выбіраць новага караля без згоды Вітаўта, паноў i шляхты ВКЛ. Гэты артыкул,якіўпершыню заканадаўча замацоўваў выбранне вял. князя, супярэчыў i абвяргаў змест першага артыкула,у якім пацвярджалася зліццё ВКЛ з Польшчай, бо калі выбіраўся асобны вял. князь, то захоўвалася самастойнасць дзяржавы. A канстатацыя факта, што караля Польшчы павінны былі выбіраць толькі са згоды Вітаўта i феа-далаў ВКЛ, сведчыць аб раўнапраўным становішчы ВКЛ i Польскага каралеўства. Прывілей прадугледжваў магчымасць склікання агульных соймаў феадалаў Польшчы i ВКЛ. Сцвярджэнне, што ўсе некатолікі,у асноўным праваслаўныя (а яны складалі большасць насельніцтва княства), не павінны былі дапускацца на дзярж. пасады i засядаць у панскай радзе, мела ідэалагічны, a не практычны характар,бо большасць мясц. кіраўніцтва i значная частка паноў-рады належалі да правасл. веры. A ўсе напышлівыя фразы аб зліцці, злучэнні, далучэнні i ўключэнні ВКЛ у склад Польшчы не мелі ўтой час рэальнага значэння,ботрадыцыя ўзаемаадносін паміж Польшчай i ВКЛ, якая склалася на аснове асабістай (персанальнай) уніі, не мянялася.
Спіс выкарыстанай літаратуры:
Энцыклапедыя Вялікае Княства Літоўскае - Том 1, 2007 г.
Опубликовано 12 декабря 2010 года
Новые статьи на library.by:
БЕЛАРУСЬ:
Комментируем публикацию: Гарадзельскі прывілей 1413
подняться наверх ↑
ССЫЛКИ ДЛЯ СПИСКА ЛИТЕРАТУРЫ
Стандарт используется в белорусских учебных заведениях различного типа.
Для образовательных и научно-исследовательских учреждений РФ
Прямой URL на данную страницу для блога или сайта
Предполагаемый источник
Полностью готовые для научного цитирования ссылки. Вставьте их в статью, исследование, реферат, курсой или дипломный проект, чтобы сослаться на данную публикацию №1292164034 в базе LIBRARY.BY.
подняться наверх ↑
ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!
подняться наверх ↑
ОБРАТНО В РУБРИКУ?
Уважаемый читатель! Подписывайтесь на LIBRARY.BY в VKновости, VKтрансляция и Одноклассниках, чтобы быстро узнавать о событиях онлайн библиотеки.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций