БЕЛАРУСЬ (последнее)
Зарадженне беларускай мовы. Старабеларуская мова - Дзяржаўная мова ВКЛ
Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.
Паводле перапісу 1989 г. роднай лічаць бел. Мову 77.7% насельніцтва Бел., а сярод беларусаў 80,2%. Гісторыя бел. пісьменіцтва ведае 3 графічныя сістемы - кіріліца, латінская сістэма (латініца), арабская.
Кіріліца была створана у 863 г. (Кіріл і мефодій) на базе грэческага алфавита. На русі з”явілася пасля прыняцця хрыстьянства. Першая друкаваная кніга з’явілась у 1517 г., яе надрукавау Ф Скарына. (паклау пачатак усходне-славянскаму друкаванню) Латінскімі літарамі пачалі карыстацца для напісання па - беларуску с канца 17 ст. Арабскай графікай пачалі пісаць у 16 ст., гэтыя кнігі называюцца Аль-Кітаб.
З 18 ст. Былі прыняты лацінскія назвы літар. У 1735 г. была уведзена ‘й’, У 1797 г. - ‘Е’
Кірыліца не засталася у нязменнам стане. У 1708 г. яна была рэфарміравана Капіевічам. Ен сам беларус. Гэта Кірыліца атрымала назву ‘грамадзянская азбука’.
З 18 ст. Были прыняты лацинския назвы литар. У 1735 г. была уведзена «й», У 1797 г. - «Е»
Кирылица не засталася у нязменнам стане. У 1708 г. яна была рэфармиравана Капиевичам. Ен сам беларус. Гэта Кирылица атрымала назву «грамадзянская азбука».
У 19 и ў пач. 20 ст. Да рэвалюции беларусы карысталися 2-мя граф. Систэмами: рэфармираванай кирылицай и латинкай. Дунин-Марцинкевич, Ф.Багушевич - писались латинскими литарами. «Мужыцкая прауда» и « Наша нива» да 12 г. друкавалася и на латинке. У зах. Бел. Латинка ужывалася да 1939 г. Існуе 3 группы слав. Моу: усходняя (бел,руск, укр) , заходняя ( польская, чэшская, верхнелуж. і нежнелуженская) и паудневая ( балгарская, македоская, сербахарватская, славенская).
Пачали паступова фармиравацца усходнеславянския мовы. Царкоуна-славянская мова - литаратурная мова старажытнай Руси. На гэту мову была перакладзена библия з грэч мовы. Часта царкоуна-славянская мова была неразумела.
На тэрытории Бел. да кирылицы ужывалася глаголица. Па гуках яна зупадает с кирылицай, але написанне рознае. Старабеларуская мова склалася прыблизна у 13-14 ст. Беларуская литаратурная мова склалася на аснове гаворак цэнтральнай беларуси. Асабливага росквиту бел. письмо дасягнула пры князе Альгердзе ў 14 ст. Бел. мова стала дзяржаунай афицыйнай мовай канцэлярый и спрваводства ў ВКЛ.
На старажытнай бел. мове писалися законы, праводзилися пасядженни сеймау, вялася дыпламатычная пераписка, администратыунае и судовае прававодства. На гэтай мове размауляли карали, князи, магнаты. Малилися у цэрквах тольки па-беларуску. Пасля любленскай вунии (1569г.) утварэнне Рэчы Паспалитай, бел. мова паступова пачала выцесняцца польскай мовай и была выцеснена ў 1696 г. Была прынята установа аб афицыйным ужыванни польскай мовы и да 20-га ст. Бел. мова не ужывалася. Тольки у пачатку 20-га ст. Зноу пачалася ужывацца бел. Мова.
Калі увайшла Бел. У склад Рассіі бел. Мова не ужывалася і не вывучалася. У 19 ст. Былі выдадзены слоунікі па граматыке бел. Мовы.
1846г. Ян Чарот надрукавау бел. Слоунік ‘Зборнік народных песен’
1840г. П. Шпілеускі ‘Першая новая бел. Грамота’
1870 г. Насовіч падрыхтавау і надрукавау ‘Белар. Слоунік’. 30 тыс. слоу(тлумачальны). Пасля рэв. 39 г. пачалі выходзіць ‘Наша доля’, ‘Наша ніва’. Потым пачалі з’яуляцца пісьменнікі і фарміравать бел. Мову.
Кіріліца была створана у 863 г. (Кіріл і мефодій) на базе грэческага алфавита. На русі з”явілася пасля прыняцця хрыстьянства. Першая друкаваная кніга з’явілась у 1517 г., яе надрукавау Ф Скарына. (паклау пачатак усходне-славянскаму друкаванню) Латінскімі літарамі пачалі карыстацца для напісання па - беларуску с канца 17 ст. Арабскай графікай пачалі пісаць у 16 ст., гэтыя кнігі называюцца Аль-Кітаб.
З 18 ст. Былі прыняты лацінскія назвы літар. У 1735 г. была уведзена ‘й’, У 1797 г. - ‘Е’
Кірыліца не засталася у нязменнам стане. У 1708 г. яна была рэфарміравана Капіевічам. Ен сам беларус. Гэта Кірыліца атрымала назву ‘грамадзянская азбука’.
З 18 ст. Были прыняты лацинския назвы литар. У 1735 г. была уведзена «й», У 1797 г. - «Е»
Кирылица не засталася у нязменнам стане. У 1708 г. яна была рэфармиравана Капиевичам. Ен сам беларус. Гэта Кирылица атрымала назву «грамадзянская азбука».
У 19 и ў пач. 20 ст. Да рэвалюции беларусы карысталися 2-мя граф. Систэмами: рэфармираванай кирылицай и латинкай. Дунин-Марцинкевич, Ф.Багушевич - писались латинскими литарами. «Мужыцкая прауда» и « Наша нива» да 12 г. друкавалася и на латинке. У зах. Бел. Латинка ужывалася да 1939 г. Існуе 3 группы слав. Моу: усходняя (бел,руск, укр) , заходняя ( польская, чэшская, верхнелуж. і нежнелуженская) и паудневая ( балгарская, македоская, сербахарватская, славенская).
Пачали паступова фармиравацца усходнеславянския мовы. Царкоуна-славянская мова - литаратурная мова старажытнай Руси. На гэту мову была перакладзена библия з грэч мовы. Часта царкоуна-славянская мова была неразумела.
На тэрытории Бел. да кирылицы ужывалася глаголица. Па гуках яна зупадает с кирылицай, але написанне рознае. Старабеларуская мова склалася прыблизна у 13-14 ст. Беларуская литаратурная мова склалася на аснове гаворак цэнтральнай беларуси. Асабливага росквиту бел. письмо дасягнула пры князе Альгердзе ў 14 ст. Бел. мова стала дзяржаунай афицыйнай мовай канцэлярый и спрваводства ў ВКЛ.
На старажытнай бел. мове писалися законы, праводзилися пасядженни сеймау, вялася дыпламатычная пераписка, администратыунае и судовае прававодства. На гэтай мове размауляли карали, князи, магнаты. Малилися у цэрквах тольки па-беларуску. Пасля любленскай вунии (1569г.) утварэнне Рэчы Паспалитай, бел. мова паступова пачала выцесняцца польскай мовай и была выцеснена ў 1696 г. Была прынята установа аб афицыйным ужыванни польскай мовы и да 20-га ст. Бел. мова не ужывалася. Тольки у пачатку 20-га ст. Зноу пачалася ужывацца бел. Мова.
Калі увайшла Бел. У склад Рассіі бел. Мова не ужывалася і не вывучалася. У 19 ст. Былі выдадзены слоунікі па граматыке бел. Мовы.
1846г. Ян Чарот надрукавау бел. Слоунік ‘Зборнік народных песен’
1840г. П. Шпілеускі ‘Першая новая бел. Грамота’
1870 г. Насовіч падрыхтавау і надрукавау ‘Белар. Слоунік’. 30 тыс. слоу(тлумачальны). Пасля рэв. 39 г. пачалі выходзіць ‘Наша доля’, ‘Наша ніва’. Потым пачалі з’яуляцца пісьменнікі і фарміравать бел. Мову.
Опубликовано 26 ноября 2010 года
Новые статьи на library.by:
БЕЛАРУСЬ:
Комментируем публикацию: Зарадженне беларускай мовы. Старабеларуская мова - Дзяржаўная мова ВКЛ
подняться наверх ↑
ССЫЛКИ ДЛЯ СПИСКА ЛИТЕРАТУРЫ
По стандарту ВАК Республики Беларусь
Стандарт используется в белорусских учебных заведениях различного типа.
По ГОСТу Российской Федерации
Для образовательных и научно-исследовательских учреждений РФ
Прямой URL на данную страницу для блога или сайта
Полностью готовые для научного цитирования ссылки. Вставьте их в статью, исследование, реферат, курсой или дипломный проект, чтобы сослаться на данную публикацию №1290777787 в базе LIBRARY.BY.
подняться наверх ↑
ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!
подняться наверх ↑
ОБРАТНО В РУБРИКУ?
Уважаемый читатель! Подписывайтесь на LIBRARY.BY в VKновости, VKтрансляция и Одноклассниках, чтобы быстро узнавать о событиях онлайн библиотеки.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций