БЕЛАРУСЬ (последнее)
Вынікі літаратурнага адраджэння і нацыянальнага руху у пачатку 20 стагодзя
Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.
Навукоўцы-этнографы, мовазнаўцы, гісторыкі-ужо ў другой палове XIX cт . выявілі самабытнасць беларускага народа. Афіцыйная дактрына рускасці Беларускага краю не пацвярджалася. У пачатку XX ст. навуковая дзейнасць у Беларусі губляла палітычную афарбоўку і набывала больш прыкладны характар. Імкліва пашыралася сетка навуковых устаноў. Вывучэннем краю займаліся Віцебская вучоная архіўная камісія (1909), Смаленская вучоная архіўная камісія, Мінскі царкоўны гісторыка-археалагічны камітэт (1907), Таварыства вывучэння Беларускага краю ў Магілёве. У вывучэнне Беларусі ўключалася нацыянальная інтэлегенцыя. Ужо ў канцы 80-х – пачатку 90-х гг.
XIX ст. вакол рэдакцыі газеты “Мінскій лісток” гуртавалася група аматараў беларускай культуры і гісторыі. Свае допісы яны змяшчалі і ў штогоднім дадатку да газеты – “Северо-Западном календаре”, які выходзіў у 1888-1893 гг.[5] На старонках газеты “Наша ніва” распрацоўвалася тэорыя беларускай культуры. Адзін з заснавальнікаў “Нашай нівы” І.
Луцкевіч. этнограф і археолаг па прафесіі, збіраў пры рэдакцыі калекцыі для будучага беларускага нацыянальнага музея. У тыя часы ў Расіі не існавала амаль ніводнага універсітэцкага горада, дзе б пад уплывам”Нашай нівы” беларускія студэнцкія гурткі, што інтэнсіўна ўзнікалі з канца XIX ст., не вылучалі мінулае сваёй Бацькаўшчыны. Вылучаўся Пяцярбург.
Там выходзіў літаратурна- мастацкі альманах “Маладая Беларусь” (1912-1913), які па сутнасці быў першым выданнем беларускай навуковай публіцыстыкі, працаваў Беларускі навукова-літаратурны гурток студэнтаў (1912-1917). У 1910 г. у Вільні быў надрукаваны пешы дапаможнік па гісторыі Беларусі – “Кароткая гісторыя Беларусі”. Яе напісаў на беларускай мове В.Ластоўскі.
які з 1909 г. працаваў сакратаром рэдакцыі “Наша ніва”.З’яўлення дапаможніка стала важнейшай падзеяй у летапісе беларускага нацыянальнага руху. У літаратурным і рубліцыстычным руху не было нічога штучнага, ён яскрава адпавядаў настрою народных мас. Па сутнасці ён сустракаў шмат цяжкасцей і перашкод.
Няма чаго і гаварыць пра тое, што беларускі нацыянальны рух гарманіваў з настроем адміністрацыі, якая ў лепшым выпадку глядзела на Беларусь вачамі “Паўночна-Заходняга краю” Ён сустракаў праціўнікаў і ў польскім асяроддзі, вельмі ўплывовым. Навогул ён не адпавядаў настрою колькі-небудзь заможных класаў рэзкім сваім дэмакратызмамі выкладзенымі прынцыпамі сацыялізму.Беларуская мова не магла пранікнуць у школу.І тым не менш буквары разыходзіліся, кніжкі чыталіся. Пранікалі у вёску і, нават больш таго, ахоплівалі абруселыя і апалячаныя гарадскія колы.
Беларускія вечарынкі ў розных гарадах, нават у Вільні, збіралі мнагалюдныя таварыствы. Пастаноўка драматычных п’ес, харавыя спевы, выкананне танцаў-“Лявоніхі”, “Мяцеліцы” і інш.- аб’ядноўвалі таварыства. Народны тэатр, народныя хоры, драматычныя гурткі былі раскіданы ў Вільні,Гродне,Слуцку,Капысі,Полацку,Дзісне,ДавыдГарадку,Полацку,Пецярбургу,Варшаве і ў інш. гарадах.
Папярэдні агляд сведчыць пра нарастаючую сілу беларускага нацыянальнага руху, Напачатку ён мае даволі сціплы характар, выходзіць з народных слаёў. Паоводле свайго паходжання і кірунку ён дэмакратычны і ў той жа час ён носіць у сабе ідэю да радзімы і да роднага народа- ідэю, спрадвеку ўласцівую нашай сялянскай радзіме. Сціплая з вонкавага боку выдавецкая дзейнасць згуртавала вакол сябе народныя масы і выставіла вялікую сілу- цудоўную паводле формы і багатую паводле зместу лтаратуру, асабліва паэзію
XIX ст. вакол рэдакцыі газеты “Мінскій лісток” гуртавалася група аматараў беларускай культуры і гісторыі. Свае допісы яны змяшчалі і ў штогоднім дадатку да газеты – “Северо-Западном календаре”, які выходзіў у 1888-1893 гг.[5] На старонках газеты “Наша ніва” распрацоўвалася тэорыя беларускай культуры. Адзін з заснавальнікаў “Нашай нівы” І.
Луцкевіч. этнограф і археолаг па прафесіі, збіраў пры рэдакцыі калекцыі для будучага беларускага нацыянальнага музея. У тыя часы ў Расіі не існавала амаль ніводнага універсітэцкага горада, дзе б пад уплывам”Нашай нівы” беларускія студэнцкія гурткі, што інтэнсіўна ўзнікалі з канца XIX ст., не вылучалі мінулае сваёй Бацькаўшчыны. Вылучаўся Пяцярбург.
Там выходзіў літаратурна- мастацкі альманах “Маладая Беларусь” (1912-1913), які па сутнасці быў першым выданнем беларускай навуковай публіцыстыкі, працаваў Беларускі навукова-літаратурны гурток студэнтаў (1912-1917). У 1910 г. у Вільні быў надрукаваны пешы дапаможнік па гісторыі Беларусі – “Кароткая гісторыя Беларусі”. Яе напісаў на беларускай мове В.Ластоўскі.
які з 1909 г. працаваў сакратаром рэдакцыі “Наша ніва”.З’яўлення дапаможніка стала важнейшай падзеяй у летапісе беларускага нацыянальнага руху. У літаратурным і рубліцыстычным руху не было нічога штучнага, ён яскрава адпавядаў настрою народных мас. Па сутнасці ён сустракаў шмат цяжкасцей і перашкод.
Няма чаго і гаварыць пра тое, што беларускі нацыянальны рух гарманіваў з настроем адміністрацыі, якая ў лепшым выпадку глядзела на Беларусь вачамі “Паўночна-Заходняга краю” Ён сустракаў праціўнікаў і ў польскім асяроддзі, вельмі ўплывовым. Навогул ён не адпавядаў настрою колькі-небудзь заможных класаў рэзкім сваім дэмакратызмамі выкладзенымі прынцыпамі сацыялізму.Беларуская мова не магла пранікнуць у школу.І тым не менш буквары разыходзіліся, кніжкі чыталіся. Пранікалі у вёску і, нават больш таго, ахоплівалі абруселыя і апалячаныя гарадскія колы.
Беларускія вечарынкі ў розных гарадах, нават у Вільні, збіралі мнагалюдныя таварыствы. Пастаноўка драматычных п’ес, харавыя спевы, выкананне танцаў-“Лявоніхі”, “Мяцеліцы” і інш.- аб’ядноўвалі таварыства. Народны тэатр, народныя хоры, драматычныя гурткі былі раскіданы ў Вільні,Гродне,Слуцку,Капысі,Полацку,Дзісне,ДавыдГарадку,Полацку,Пецярбургу,Варшаве і ў інш. гарадах.
Папярэдні агляд сведчыць пра нарастаючую сілу беларускага нацыянальнага руху, Напачатку ён мае даволі сціплы характар, выходзіць з народных слаёў. Паоводле свайго паходжання і кірунку ён дэмакратычны і ў той жа час ён носіць у сабе ідэю да радзімы і да роднага народа- ідэю, спрадвеку ўласцівую нашай сялянскай радзіме. Сціплая з вонкавага боку выдавецкая дзейнасць згуртавала вакол сябе народныя масы і выставіла вялікую сілу- цудоўную паводле формы і багатую паводле зместу лтаратуру, асабліва паэзію
Опубликовано 20 ноября 2010 года
Новые статьи на library.by:
БЕЛАРУСЬ:
Комментируем публикацию: Вынікі літаратурнага адраджэння і нацыянальнага руху у пачатку 20 стагодзя
подняться наверх ↑
ССЫЛКИ ДЛЯ СПИСКА ЛИТЕРАТУРЫ
По стандарту ВАК Республики Беларусь
Стандарт используется в белорусских учебных заведениях различного типа.
По ГОСТу Российской Федерации
Для образовательных и научно-исследовательских учреждений РФ
Прямой URL на данную страницу для блога или сайта
Полностью готовые для научного цитирования ссылки. Вставьте их в статью, исследование, реферат, курсой или дипломный проект, чтобы сослаться на данную публикацию №1290286566 в базе LIBRARY.BY.
подняться наверх ↑
ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!
подняться наверх ↑
ОБРАТНО В РУБРИКУ?
Уважаемый читатель! Подписывайтесь на LIBRARY.BY в VKновости, VKтрансляция и Одноклассниках, чтобы быстро узнавать о событиях онлайн библиотеки.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций