Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.
"ІНДЗЕЙСКАЯ ВАЙНА" ТАДЭВУША КАСЦЮШКІ 0 за 24 часа
Існуе вялiкая лiтаратура пра ўдзел Тадэвуша Касцюшкi ў амерыканскай вайне за незалежнасць; бiёграфамi кiраўнiка «польскага» паўстання нярэдка ўпамiнаецца і пра ўцягненне ў яе iндзейцаў, але спецыяльна пытанне сутыкнення Касцюшкi з карэннымi жыхарамi Амерыкi не даследава лася.
ДЗЁННІК МІХАІЛА РОМЕРА ЯК КРЫНІЦА ПА ГІСТОРЫІ БЕЛАРУСІ ПАЧАТКУ ХХІ СТ. 4 за 24 часа
У бiблiятэцы Акадэмii Навук Лiтвы (БАНЛ) i ў бiблiятэцы Вiленскага унiверсiтэта захоўваюцца амаль сорак тамоў дзённiка Мiхала Ромера. Дзённiк ахоплiвае перыяд з 1911 да 1945 г. Гэтая вельмi цiкавая крынiца па гiсторыi Лiтвы, Польшчы i Беларусi, на жаль, пакуль застаецца па–за ўвагай большасцi беларускiх даследчыкаў.
ІЛЮМІНАЦЫЯ ТУРАЎСКАГА ЕВАНГЕЛЛЯ ХІ СТАГОДДЗЯ 0 за 24 часа
Агульная колькасць ранніх славянскіх рукапісаў, датаваных часам да 1100 г., у цэлым невялікая, і кожная з іх даўно заслугоўвае ўсебаковага вывучэння. Пакуль што такі гонар мелі зусім нямногія помнікі, а са знойдзеных на гістарычнай тэрыторыі Беларусі — толькі Супрасльскі рукапіс1 . Тураўскае евангелле, вядомае як спіс ХI ст., ужо хутка пасля яго адкрыцця не раз прыцягвала да сябе ўвагу розных даследчыкаў. Што да мастацкага аблічча кнігі, то наконт яго выказваліся надзвычай рэдка і невыразна 2. Прычынай была фрагментарная захаванасць кнігі, аформленай даволі сціпла, як, зрэшты, і іншыя сучасныя ёй славянскія кодэксы.
ПОЛАЦКАЯ ЗЯМЛЯ ПАСЛЯ ПРАЎЛЕННЯ УСЯСЛАВА 0 за 24 часа
Пасля смерці чарадзея-князя залежныя ад Полацку гарады вялі няспыннае змаганне з галоўным горадам, а таксама і між сабою. На чале варожых гарадоў становяцца асобныя князі Рагваложага роду і вядуць змаганне як адзін з другім, так і ўсе разам з старэйшым полацкім князем. Адначасова з гэтай барацьбой меў месца працяг змагання Полацкай зямлі з Кіевам. І зноў Уладзімір Манамах зрабіў некалькі паходаў на Полацкую зямлю. Ён зруйнаваў Менск, Друцк, Оршу і Капыль.
КНЯЖАННЕ УСЯСЛАВА ПОЛАЦКАГА (1044-1101 ГГ.) 0 за 24 часа
На асобе Рагвалодавага прапраўнука Усяслава сканцэнтравалася шмат легендарных і летапісных вестак. Ён шчыра працаваў на карысць Полацка, баронячы край ад націску суседзяў і нападаючы на суседнія, асабліва Кіеўскія, тэрыторыі. Не ведаў ён, што такое вольны час і адпачынак. Сучаснікі не маглі яго зразумець і не маглі згадзіцца з тым, што гэта звычайны чалавек, як усе. Народ быў перакананы ў тым, што Усяслаў меў у сабе надзвычайную сілу, што ён чараўнік. Існавала паданне, што ён нарадзіўся ад чарадзейства і меў на галаве асаблівы радзімы знак, ад якога і залежала ўся яго цудоўная надзвычайная сіла. Каб не кідаўся людзям у вочы гэты знак, князь-чарадзей заўжды насіў на галаве павязку. Сваім розумам, сваім непакорным, бурным духам князь-чараўнік надоўга застаўся ў народнай памяці.
Значэнне i паследствы дзекабрысцкага руху на Беларусі 0 за 24 часа
Паўстанне дзекабрыстаў пацярпела паражэнне, але яно мела вялікае значэнне для далейшага развіцця рэвалюцыйнага руху ў Расіі i на Беларусi.
Дзекабрызм на Беларусi 0 за 24 часа
Беларусь у розны час наведвалі выдатныя прадстаўнікі дзекабрысцкага руху, якія мелі тут сувязь з перадавымі людзьмі. Пасля паўстання Сямёнаўскага палка ў 1820 г. у Беларусь з Пецярбурга быў пераведзены гвардзейскі корпус, сярод афіцэраў якога былі члены тайных арганізацый. Разам з вайсковай часцю тут знаходзіўся М. Мураўёў, кіраўнік «Паўночнага таварыства». У час знаходжання ў Мінску ў 1821 г. ён напісаў першы варыянт капстытуцыі, які вядомы ў гісторыі як «мінскі варыянт». Працяглы час (1820—1821 гг.) у Полацку, Бешанковічах і Мінску жыў А. Бястужаў. Дзекабрыст I. Гарбачэўскі, член таварыства «Злучаных славян», юнаком жыў у Вііцебску. Зразумела, што сярод рэвалюцыйна настроенага дваранства і інтэлігенцыі Беларусі гэтыя людзі мелі аднадумцаў.
Уздым грамадскага руху. Тайныя таварыствы на Беларусі ў 19 ст. 0 за 24 часа
З канца першага дзесяцiгоддзя ў Беларусi прыкметна ўзмацняецца грамадска-палiтычны рух. Паводле часу, харатару i зместу ен з’яўляўся часткай таго грамадска палiтычнага руху, якi ахапіў Расію ў першай чвэрці XIX ст. Разам з тым ён жывіўся і ідэямі польскага нацыянальна-вызваленчага руху, найбольш прагрэсіўныя прадстаўнікі якога барацьбу за незалежнасць Польшчы цесна звязвалі з ажыццяўленнем сацыяльных рэформаў.
Даўгатэрмiновыя наступствы для здароўя людзей у Беларусі у выніку Чарнобальскай катастрофы 0 за 24 часа
Паводле прагнозаў, якiя былi зроблены дырэктарам Iнстытуту бiяфiзiкi АН СССР Л.А. Iльiным i выканаўцамi Мiжнароднага Чарно-быльскага Праекту (International Advisory Committe..., 1991), ачоленага МАГАТЭ, адзiным шкодным наступствам пасля аварыi на ЧАЭС магло быць нязначнае падвышэнне частаты ўзнiкнення раку шчытападобнай залозы, якое будзе немагчыма адрознiць ад узроўню спантаннай захворвальнасцi. У сапраўднасцi, статыстычна значнае павелiчэнне гэтай хваробы ў дзяцей Беларусi зарэгiстравана ўжо ў 1990 г., тады як на прыканцы 1998 г. каля 600 дзяцей i падлеткаў былі ўжо прааперыраваны. Такое ж, але ў меншых памерах, падвышэнне захворвальнасцi раку шчытападобнай залозы зарэгiс-травана і ў дзяцей Украiны i Расii. Такiм чынам, для прызнання сапраўднасцi такога значнага падвышэння тырэоiднага раку і абумоўленасцi яго ўзнiкнення апраменьваннем ёдам-131 мiжнародным навуковым iнстытутам спатрэбiлася 6 гадоў.
Ацэнка наступстваў Чарнобыльскай катастрофы і ацэнка дозаў апраменьвання ў Беларусі 0 за 24 часа
Вядома, што 70% усiх радыёактыўных рэчываў, якiя былі выкiнуты з рэактару ў вынiку аварыi на ЧАЭС, выпала на тэрыторыю Беларусi. Рэканструкцыя выпадзенняў ёду-131 паказала, што iм была забруджана ўся краiна. Гэта падцверджана і дадзенымi Беларускага Камiтэту па гiдраметэаралогii і Атласу забруджання Еўропы. Паказнiкам для падзелу раёнаў на чыстыя і забруджаныя прынята шчыльнасць забруджання 137Cs, роўная 37 кБк/м2 (1 Кu/км2). Такiм чынам, усё насельнiцтва Беларусi (больш за 10 млн.), а таксама флора і фаўна з 1986 г. знаходзяцца пад уплывам дадатковага радыяцыйнага iянiзавальнага апраменьвання.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций