Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.
КУПАЛЛЕ НА БЕЛАРУСІ Ў 18-20 ст. 0 за 24 часа
Раскладаць Купалу пачынаюць з ранку 6 чэрвеня: хлопцы запасалі паліва, збіралі па вёсцы старыя рэчы, сухое ламачча, якое засталося з зялёных святак, бо спальваючы гэта, быццам можна была дагадзіць продкам. Лічылася, што ў гэты час прыходзіць каляндарная вяршыня росквіту прыроды, бо хутка прыйдзе Пятрок. Але гэтае свята вызывала і самую актыўную дзейнасць варожых чалавеку сіл.Але дзяды і спрыяльныя сілы прыроды , часцей за ўсё ў выглядзе купальскіх зёлак, дапамагалі людзям пазбегнуць злой сілы. Перад Купаллем дзяўчаты ішлі збіраць васількі, руты, купаленку і спявалі песні. Гэта павінна было перадаць збіральніцам цудадзейную купальскую сілу зёлак.
СВЯТЫ І АБРАДЫ БЕЛАРУСАЎ 3 за 24 часа
Абрады-сукупнасць традыцыйных умоўных дзеянняў, што сімвалічна выражаюць і замацоўваюць адносіны людзей да прыроды і паміж сабой, іх паводзены ў важных жыццёвых сітуацыях, якія сістэматычна паўтараюцца. Абрады - састаўная частка традыцыйна- бытавой культуры народа. Утрымліваюць у сабе элементы песеннага, харэаграфічнага, драматычнага, дэкаратыўна-прыкладнога мастацтва. Зарадзіліся ў першабытным грамадстве, калі людзі імкнуліся заклінаннямі ўздзейнічаць на незразумелыя з'явы прыроды.
ГІСТОРЫЯ ГОРАДА ЛІДЫ 0 за 24 часа
Нарбут пiша пра княства Дайноўскае i пра заснаванне Лiды ў 1180 годзе. У Стрыйкоўскага Лiда ўзгадваецца толькi каля 1330 г. Мажлiва, што як паселiшча, Лiда iснавала ранней, але толькi пасля залажэння Гедымiнам замку ў 1323 г., з’яўляюцца больш дакладныя звесткi пра Лiду. З другой паловы XIV ст. Лiда з воласцю належыла Альгерду. Каля 1377 г. ён перадаў яе ў кiраванне свайму паверанаму - Вайдыле. Пасля смерцi Вайдылы Лiда перайшла Ягайлу, які ў 1392 г. пераўступае яе Дзмiтру Карыбуту. У тым жа годзе Вiтаўт адбiрае Лiду ў Карыбута. У 1394 годзе Лiду разбураюць крыжакi. У 1396-1399 гг. па загаду Вiтаўта Лiдская воласць належыць знакамiтаму хану заволжскiх татар Тахтамышу, а ў 1440 -1446 гг. – Хаджы- Гiрэю. Летам 1405 г. Вітаўт узяў у палон жонку і дзяцей смаленскага князя Юрыя Святаслававіча і пасяліў іх у Лідскім замку.
ХРОНІКА ГОРАДА ЛІДЫ 0 за 24 часа
1180 год. Згадванне пра існаванне на лідчыне Дайноўскага княства.
СОНЕЧНЫ ГАДЗІНЬНІК У В. ІШЧАЛІНА 0 за 24 часа
Сонечныя гадзіньнікі – найстаражытнейшыя навуковыя прыборы. Іх выкарыстоўвалі йшчэ за шмат вякоў да н.э. Вядома, што сонечныя гадзіньнікі (па грэцку-гноманы) ўжываліся ў Старажытным Эгіпце[1].
1918 ГОД. ПЕРШЫЯ САВЕТЫ Ў БЕЛАРУСІ: ЛІДА. 0 за 24 часа
11 лістапада 1918 г. закончылася першая сусветная вайна-германскае камандаванне ў Кампьенскім лесе падпісала перамір'е з краінамі Антанты i згадзілася на ўтварэнне польскай дзяржавы. Гэты дзень жыхары Польшы святкуюць як Дзень Незалежнасці. 12 лістапада Юзеф Пілсудскі прызначаны “Начальнікам дзяржавы”. 13 лістапада Усерасійскі цэнтральны выканаўчы камітэт (УЦВК) ануліраваў Брэсцкі мірны дагавор, 15 лістапада арганізаваў Заходнюю Чырвоную Армію. 16 лістапада германскае камандаванне аддало загад аб эвакуацыі арміі з Усходняй Еўропы. 9 снежня нямецкае войска пакінула Мінск, передаўшы уладу бальшавікам.
ЛІДА І ЛІДСКІ ПАВЕТ 150 ГАДОЎ ТАМУ: ШЛЯХТА 6 за 24 часа
Шляхта засьцянковая, альбо як яе пайсюдна на Лiтве называюць- ваколiчная, найвялiкшая ў Лiдзкiм павеце, у парафiях: Эйшышкi, Pадунь, Лiда, Нача, Забалаць, а таксама i ў iншых ваколiцах; у весках, што цягнуцца на некалькi дзесяткаў дамоў, дзе жыве толькi сама шляхта часамi нават аднаго прозвiшча, як напрыклад: Едка, Чапля, Вiльканец, Гервiль, Болцiч, Сонгiн, Павятоўскi i iнш.
ПАЛЯКІ-КАЛГАСНІКІ 2 за 24 часа
Адно з даволі распаўсюджаных спрашчэньняў, што датычаць палякаў на Ўсходзе, — прыпісваньне ім en bloc польскай нацыянальнай сьвядомасьці. Этнасацыялягічныя досьледы сярод вясковых жыхароў Беларусі могуць, аднак, паставіць такое спрашчэньне пад сумнеў. На маю думку, такія досьледы варта праводзіць менавіта ў Беларусі: тут жыве найбольшая сярод усіх краінаў былога СССР г.зв. “польская меншасьць”, і ў той жа час вясковыя жыхары складаюць заўважную большасьць у гэтай меншасьці. Пераважна гэта людзі старэйшага веку, зь невысокім узроўнем адукацыі. Без спазнаньня і зразуменьня іх спосабу жыцьця і мысьленьня веды пра палякаў у Беларусі будуць няпоўнымі.
ЛІДЧЫНА Ў МАСТАЦКІХ ТВОРАХ 0 за 24 часа
Лідчына, як і увогуле Гарадзеншчына. для многіх мастакоў была крыніцай натхненьня і месцам духоўнага сталеньня. Цікавае гістарычнае мінулае, прырода вабілі такіх майстроў пэндзля і алоўка. як I. Пешка, В. Гразноў, В. Дмахоўскі, М. Кулеша, Н. Орда. Ф Рушыц, Я. Драздовіч. Што датычыцца Ліды, то гэтаму спрыяла і выгаднае геаграфічнае становішча. Побач Гародня, Вільня. Наваградак, першая сталіца ВКЛ. Творы прысьвечаныя Лідчыне, сталіся для гэтых мастакоў адной з прыступак уваходжаньня ў еўрапейскую культуру.
ФАКТЫ З ГІСТОРЫІ ГОРАДА ЛІДЫ 0 за 24 часа
Гэтая мясцовасьць пасьля заваёвы каля 1180 г. Дайноўскага княства, у якім яна разьмяшчалася, ёсьць абшар ліцьвінскі, бо Ліда абазначае паляна, поле ачышчанае ад лесу.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций