Актуальные публикации по истории и культуре Беларуси.
Беларускае Адраджэньне ў XVI сталецьці 4 за 24 часа
Беларускае Адраджэньне ў XVI сталецьці
Беларускае Адраджэньне ў XVI сталецьці 5 за 24 часа
Экономічны ўздым сярэдзіны XVI сталецьця ў Польшчы і ў Літоўска-Беларускай дзяржаве прымушаў польскую і літоўска-беларускую шляхту схіляцца ў бок рэформацыі. Гэтая шляхта мела надзею на конфіскацыю царкоўных маемасьцяй, што пашырыла-б зямляўладаньні шляхты і дало б магчымасьць разьвінуць прадпрыемчую сельскую гаспадарку. Барацьба за зямлю пасувала зямляўласнікаў да протэстантызму, у якім індывідуальная вольнасць і навукова-крытычная думка адбілася і выявілася найбольш поўным і выразным спосабам.
___________________________________________
Паводле “Чатырохсотлецьце беларускага друку: 1525-1925”, Менск, 1926, стар.132-156.
Праваслаўная Рэфармацыя 4 за 24 часа
Рэфармацыя... Звычайна пад гэтым тэрмінам разумеецца рух, што ўзнік у нетрах каталіцкае царквы, а перад вачыма паўстаюць постаці Лютэра і Кальвіна. Але акрамя гэтага, так бы мовіць, «класічнага» варыянту царкоўнае рэформы на беларускіх землях, сярод праваслаўнага гарадскога насельніцтва сустракаемся з надзвычай цікавай, непаўторнай з’явай уласна нашай гісторыі - праваслаўнай Рэфармацыяй.
__________________________________
Паводле: Ігар Марзалюк. Праваслаўная Рэфармацыя //Спадчына, 2003, № 1.
З гісторыі Менскага кальвінскага збору 2 за 24 часа
Паводле: Людміла Іванова. З гісторыі Менскага кальвінскага збору //Спадчына, 2003, № 1.
Уплыў Рэфармацыі на развіццё гандлю ў Беларусі 5 за 24 часа
Паводле: Аляксандр Кандратовіч . Уплыў Рэфармацыі на развіццё гандлю ў Беларусі //Спадчына, 2003, № 1.
“Уцёкі мазгоў” ці лёсы пратэстантаў Вялікага Княства Літоўскага ў другой палове XVII стагодзьдзя 2 за 24 часа
У час, калі ва Ўсходняй Еўропе пачаўся працэс фармаваньня сучасных этнічных культураў, Летува й Беларусь амаль страцілі нацыянальна сьвядомаю шляхту й месьцічаў – патэнцыйную эліту гэтага працэсу, таму што яна пачала атаясамляць сябе з Польшай. Адной з гістарычных прычынаў гэтага працэсу былі “уцёкі мазгоў” з краіны ў другой палове XVII стагодзьдзя. “Уцёкі мазгоў” зь ВКЛ мелі шэраг прычынаў. Сярод іх быў і посьпех Контррэфармацыі і супрацоўніцтва (“здрада”) пратэстанцкай шляхты са Швэцыяй. Мой артыкул – першая спроба прааналізаваць гэтую зьяву.
Бібліятэкі пратэстанцкіх збораў у Вялікім Княстве Літоўскім 8 за 24 часа
Збаровыя бібліятэкі фармаваліся ў асноўным за кошт падараванняў пратэстанцкай шляхты. Кожны збор мусіў мець абавязковы кнігазбор. У 1617 г. Віленскі сінод даручыў суперінтэндантам інспектаваць бібліятэкі міністраў (пратэстанцкіх святароў) - каб святары, якія не ведалі латыні, не карысталіся кнігамі каталіцкімі й арыянскімі. Пры кожным зборы павінны быць кальвінісцкія кнігі - Брэсцкая Біблія 1563 г., «Новы Тастамэнт», «Катэхізіс» Паўла Гілоўскага, творы Рыгора з Жарнаўца і Крыштафа Краіньскага[1].
Рэфармацыя ў Беларусі: сэнс, вынікі, лёс 5 за 24 часа
Адраджэнне і Рэфармацыя. Адраджэнне як радыкальная перабудова еўрапейскай культуры і свядомасці істотна закранула Вялікае Княства Літоўскае і ў прыватнасці Беларусь. Яно было абумоўлена крызісам традыцыйнага, сярэднявечна-феадальнага грамадства, якаснымі зменамі ў эканамічным і сацыяльна-палітычным стане краін, развіццём гарадоў, зараджэннем элементаў буржуазных дачыненняў, фармаваннем нацыянальных дзяржаваў, секулярызацыяй грамадскага і духоўнага жыцця і г. д. Аплотам новай культуры становяцца гарады, а таксама двары і маёнткі адукаваных свецкіх і духоўных феадалаў (у ВКЛ - Радзівілаў, Алелькавічаў, Хадкевічаў, Кішкаў, Глябовічаў, Заслаўскіх, Гедройцаў і інш.), а яе выразнікамі - прадстаўнікі інтэлігенцыі, якая нараджалася: пісьменнікі, настаўнікі, кнігавыдаўцы, мастакі, вучоныя, высокаадукаваныя святары, дзяржаўнае чынавенства і інш. У іх асяродку фармуецца адметны ад традыцыйна сярэднявечнага рэнесансава-гуманістычны светапогляд, які адлюстроўваў істотныя змены ў стаўленні да Бога, свету, прыроды, грамадства, царквы, чалавека і г. д. У перыяд Адраджэння адбываецца інтэнсіўнае станаўленне нацыянальнай свядомасці і на гэтым грунце - нацыянальнай культуры і мовы(1).
Першакрыніцы да вывучэння рэлігійна-філасофскай дактрыны памяркоўнай плыні Рэфармацыі ў ВКЛ XVI стагоддзя 5 за 24 часа
Эпоха Рэфармацыі, XVI стагоддзе, з’яўляецца адным з ключавых перыядаў сусветнай гісторыі. Шырокі рух за пераўтварэнне хрысціянскай царквы, яе духовасці, дактрынаў і практыкаў у адпаведнасці з Бібліяй ахапіў усю Еўропу і сур’ёзна паўплываў на культурнае, палітычнае, эканамічнае жыццё грамадства, даючы пачатак Новаму Часу.
Перадумовы Рэфармацыі ў Вялікім Княстве Літоўскім 3 за 24 часа
Адной з важнейшых падзеяў эўрапейскай, у тым ліку і беларускай, гісторыі стала Рэфармацыя. Рэфармацыя - гэта шырокі грамадзкі рух, разнастайны з пункту гледжаньня прапанаваных ідэяў і праграм, а таксама сацыяльнай базы, накіраваны на аднаўленьне (рэфармацыю) хрысьціянскіх практык і дактрыны. Яна зьяўляецца як пэўным працягам Адраджэньня, пераводам яго на новы ўзровень, так і адмаўленьнем некаторых ягоных тэндэнцый.
ПАРТНЁРЫ БИБЛИОТЕКИ рекомендуем!
ОБРАТНО В РУБРИКУ?
LIBRARY.BY - это электронная онлайн библиотека. Мы собираем научные и литературные авторские произведения Загрузить свои работы
При использовании материалов библиотеки обязательно ставьте обратную активную гиперссылку на источник.
Добавить статью
Обнародовать свои произведения
Редактировать работы
Для действующих авторов
Зарегистрироваться
Доступ к модулю публикаций